Ozon 3 oksijen atomundan oluşan bir molekül olup gaz şeklindedir. Strosferde doğal olarak bulunur. Güneşin UV ışınlarına karşı filtre görevi görür. UV radyasyonun etkisiyle bir taraftan oluşurken diğer taraftan yok edilir. Hava kirliliğinin ve sis yoğunluğunun ölçümünde kullanılır.

Tıbbi olarak kullanılan ozon gazi, bir ozon jeneratörü vasıtasıyla saf oksijenin yüksek voltajlı elektrik akımına maruz bırakılmasıyla oluşur.

Ozonun gazının üçüncü oksijen atomu son derece kararsızdır. Hızlı bir şekilde ozon gazından ayrılıp çevredeki biyomoleküllerle reaksiyona girer.

• En yaygın kullanılış şekli kişinin kanının ozonlanmasıdır. Kapalı bir sistem içerisinde kişinin 100 cc kanı alınır ve 100 cc ozon gazı ile muamele edildikten sonra yeniden kişiye verilir. Major ozon tedavisi olarak adlandırılır.
• Ayrıca damar yolu iyi olmayan kişilerde veya damar yolunun kullanılmasını istemediğimiz çocuk ve yaşlılarda veya özellikle barsakları tedavi etmek istediğimizde rektal yoldan verilebilir.
• Ozonun bir uygalama şeklinde lokal olarak özellikle eklem içine olmak üzere kas iskelet sistemi uygulamalarıdır.
• Minor ozon tedavisi, kişiden alınan 2-5 cc kanın ozon ile muamele edildikten sonra kalçadan kas içine enjekte edilmesidir. Özellikle bağışıklık sistemini güçlendirmek için yapılmaktadır. Halk arasında doğal grip aşısı olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca alerjik durumlarda ve romatizmal hastalıklarda faydalıdır.
• Ozonlu su, haricen antiseptik yani mikrop öldürücü olarak kullanıldığı gibi helikobakter pilori ve gastrik şikayetlerde ağızdan içilmek suretiyle de kullanılabilir.
• Diabet veya damar hastalığına bağlı ayak yaralarında torbalama yöntemi kullanılarak yaranın 15-20 dakika süreyle ozon gazı ile tedavi edilmektedir. Torbolama yönteminde ozonun dozuna bağlı olarak mikrop öldürücü ve yara iyileştirici etkisinden yararlanılmaktadır.

Ozon tedavisinin süresine ve ozon dozuna kişinin genel durumuna ve rahatsızlığına, kullanılacak ozon tedavisi şekline göre hekim tarafından karar verilir. Gerekli olandan daha düşük dozda yapılan ozon tedavisi etkisiz olacakken, gereğinden daha yüksek doz verilmesi kişiye zararlı olabilir. Genellikle haftada iki veya üç seanstan toplam 10-12 seanslık bir tedavi yapılır. Daha sonra ihtiyaca göre haftada veya ayda bir olmak üzere idame tedavisi verilebilir.

• Bilinen en güçlü antioksidan tedavidir. Ozon tedavisi ile kontrollü bir oksidatif stress oluşturularak kişinin antioksidan kapasitesi yükseltilir. Başka bir deyişle küçük oksidatif uyaranlar antioksidan sistemin upregulasyonuna neden olur.
• Ozonun güçlü plazmadaki su ile ilişkiye geçmesi ile hidrojen peroksid oluşur. Hidrojen peroksid eritrosit, lökosit ve trombositlerin içerisine girer. Oksijeninin dokulara daha çok bırakılmasına neden olur. Trombositlerin büyüme faktörlerini salmasına, lökositlerin interferon, interlökin gibi bağışıklık sistemini uyaran maddelerin salınımına neden olur.
• Ozon merkezi sinir sistemi, kalp, akciğer, damarlar, endotel, kemikler, eklemler, kaslar, karaciğer, deri gibi pek çok organda farklı tedavi edici etkilere neden olmaktadır.
• Çok güçlü antimikrobiyal antiviral etkiye sahiptir. Bu özelliği nedeniyle gerek lokal gerekse sistemik enfeksiyonlarda kullanılır.
• İmmun sistemin regülasyonunu sağlar. Doza bağımlı olarak immun sistemi uyarır veya baskılar
• Hücresel enerji sistemini etkileyerek daha etkin enerji üretimine neden olur. ATP üretimini artırır

Ozon tedavisinin mutlaka eğil ellerde yapılması gereklidir. Ozon son derece kararsız bir molekül olduğu için uygun olmayan uygulamalarda vücuda zararlı bileşikler ortaya çıkabilir. Örneğin ozonun hava ile teması sonucu toksik bir gaz olan Nitrojen peroksit oluşur. Ozon gazının doğrudan solunulması akciğerler üzerine toksiktir. Yüksek dozlarda akciğer ödemine yol açarken, düşük dozlarda boğazda irritasyona ve öksürüğe neden olabilir. Yine keskin kokusu bazı kişileri rahatsız edebilir. Mantara karşı alerjisi olanlarda kesin olarak kullanılmamalıdır. Ayrıca toksik hipertroidi yani zehirli guadrı olanlarda, kanama bozukluğunda, ozona reaksiyon gösteren astım hastalarında, kontrol altına alınmamış kardiyovaskuler hastalıklarda kullanılmamalıdır. Hamilelik belli bir kontreendikasyon teşkil etmemekle birlikte tedbirli olmak kapsamında, hamilelikte uygulanmamaktadır.Yine yeni geçirilmiş kalp krizinde ve beyin kanamalarında kullanılmaz. Kullanılan tıbbi malzemenin ozona dayanıklı olması gerekir. Deri, PVC kullanılmamalıdır. Ozon tedavisi her yaş grubunda rahatlıkla kullanılabilir. Kan yolunun uygun olmadığı çocuk ve yaşlılarda rektal yolu tercih etmekteyiz.

• Kovid sonrası bazı kişiler tamamen normal yaşama dönmekle birlikte, azımsanmacak sayıda kişide yorgunluk, halsizlik, nefes darlığı, göğüs ağrısı, yaygın kas ve ağrısı gibi şikayetler devam edebilmektedir. Bu duruma uzamış kovid sendromu veya post kovid sendromu diyoruz. Uzun süre yatağa bağımlı kalan hastalarda kaslarda erime ve buna bağlı güçsüzlük görülürken, akciğer tutulumu olanlarda nefes darlığı, öksürük, genel kondisyon düşüklüğü daha çok görülmektedir.
• Kovid geçirilmesinden dört hafta sonrasında hala bu şikayetleriniz devam ediyorsa Kovid Sonrası Rehabilitasyon programına adaysınız demektir. Kovid sonrasında haftada iki üç kez kişinin durumuna göre majör ozon tedavisinin minör ozon tedavisi ile kombinasyonu solunum şikayetlerinin ve genel performansın düzelmesinde son derece yararlı olmaktadır. Kişinin ihtiyacına göre ozon tedavisi, egzersiz tedavisi ve biyofeed back tedavileri ile kombine edilmektedir.
• Kovid sonrası el ve ayak parmaklarınızda soğukluk, renk değişikliği hissediyorsanız acilen damar cerrahisi polikliniğine başvurmalısınız.
• Bu arada ozon sertifikası sahibi enfeksiyon hastalıkları , göğüs hastalıkları uzmanları ve yoğun bakım uzmanları gerek kovid servislerinde yatan hastalarına gerekse yoğun bakımdaki hastalarına ozon tedavisini tamamlayıcı bir tedavi yöntemi olarak başarıyla kullanmaktadırlar.

• Bir fizik tedavi rehabilitasyon hekimi olarak ozon tedavisinin en faydalı olduğu durumların başına yorgun uyanma, genel isteksizlik ve yorgunluk hali ve yaygın ağrılarla karekterize FİBROMİYALJİ sendromunu koyabilirim. Bunun dışında çeşitli nedenlere bağlı genel performans düşüklüğü en etkili olduğu alanlardır.
• İlaçlarla kontrol altına alınamayan romatoid artrit, ankilozan spondilit, psöriatik artrit, vaskulit gibi romatizmal hastalıklarda tamamlayıcı tedavi olarak kullanılmaktadır.
• Diabete bağlık ayak yaralarında lokal olarak torbalama tedaviyle birlikte majör ozon tedavisinden oldukça başarılı sonuçlar alınmaktadır. Yine kontrol edilemeyen diabetes mellitusta ilaç dozlarının ayarlanmasında yardımcı olmaktadır.
• İskemik ayak yaralarına neden olan periferik arter hastalıklarında hem yaraların tedavisinde hem de periferik arter hastalığına bağlı istenmeyen etkilerin önlenmesinde ozon tedavisi yararlı olabilmektedir.
• Kanser hastalarında kemoterapi öncesi kemoterapinin daha iyi tolere edilebilmesi için, kemoterapi sonrası kemoterapinin yan etkilerinden korunmak maksadıyla kullanılabilmektedir.

Özet olarak

1. • Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde
   • Yara ve yanıkların tedavisinde
   • Dolaşım bozuklukları ve damar tıkanıklarında
   • İltihabi barsak hastalıklarında, gastrik şikayetlerde
   • Kadın ve erkeklerin tıbbi tedaviye yanıt vermeyen, tekrarlayan ürogenital sistem enfeksiyonlarında
   • Kronik nörolojik hastalıklarda,
   • Sarı nokta hastalığında tamamlayıcı tedavi olarak kullanılabilir.

Ozon terapisi hakkında kulaktan doğma bilgisi olan ya da hiç bilgisi olmayan tıbbi çevreler hastaları kendilerine ozon terapisi alabilir miyiz diye sorduklarında genellikle olumsuz yanıt veriyorlar. Ancak bir şekilde ozon terapisi sonuçları ile karşılaşanlar, ozon terapisi uygulayan hekimlerle bilgi alışverişinde bulunanlar ozon terapisinin önemini daha iyi anlıyorlar. Hatta bu hekimlerin bir kısmı daha sonra kendileri de ozon terapisi sertifikası almak için başvuruyorlar. Diyebilirim ki şu an GETAT kursları içerisinde en fazla talebi ozon sertifika kursları almaktadır. Kamuoyunun ozon tedavisine olan ilgisi her geçen gün daha da artmaktadır. Özellikle içinde bulunduğumuz pandemi sürecinde fısıltı gazetesi şeklinde ozonun bağışıklığı artırıcı etkisi çok daha bilinir oldu.

• Ozon terapisinde, ozonun hangi yollardan verileceğine , ne kadar ve hangi sıklıkla yapılacağına hastanın tıbbi durumuna göre, hekim karar verilir.
• Majör ozon terapisi dediğimiz kan yoluyla yapılan ozon tedavisi genellikle haftada iki veya üç defa 10-12 seans şeklinde uygulanır. Kronik, uzun süreli rahatsızlıklarda duruma göre haftada veya ayda bir olmak üzere idame tedavisi ile devam edilir.
• Torbalama uygulamaları genellikle majör uygulamalarla aynı seansta yapılır.
• Rektal uygulamalar tek başına yapılacaksa majör uygulama gibi yapılırken majör uygulamaya ek olarak yapılacaksa genellikle haftada bir kez yeterli olur.
• Son zamanlarda ardışık ozon uygulamaları da kullanılır olmuştur. Ardışık uygulamada bir seansta üst üstü iki veya üç kez ozon uygulaması yapılmaktadır.
• Kas iskelet sistemine yönelik lokal enjeksiyon uygulamaları genellikle haftada bir kez olmak üzere 3 ile 5 seans uygulanır. Bulguların şiddetli olması durumunda haftada iki kez enjeksiyon yapılabilir.
• Ozon tedavisi sıklığı ve dozu kişiye göre ayarlanan bireyselleştirilmiş bir tedavi yöntemidir.